Modic-veranderingen

Wat betekent Modic-veranderingen echt bij rugpijn?

Steeds meer mensen krijgen een MRI-scan van de rug wanneer ze langdurige lage rugpijn ervaren.
Op zo’n scan worden vaak “degeneratieve veranderingen” of “slijtage” genoemd, en één van de termen die daarbij regelmatig voorkomt is Modic-veranderingen.

Dat klinkt ingewikkeld, en voor veel patiënten zelfs beangstigend.
Want wat betekent het als er op een MRI staat: “Modic type 1 of 2 veranderingen ter hoogte van L4-L5”?
Is dat ernstig? En kun je er iets aan doen?

In dit artikel leggen we helder uit wat Modic-veranderingen zijn, waarom ze ontstaan, wat ze wél en níet zeggen over pijn, en hoe ze passen binnen het herstelplan bij MoveWell.

Afspraak maken

Wat zijn Modic-veranderingen?

De term Modic verwijst naar dr. Michael Modic, een radioloog die in de jaren ’80 verschillende typen veranderingen beschreef in het botweefsel van de wervelkolom.
Hij ontdekte dat de onder- en bovenkant van de tussenwervelschijf – de sluitplaten of endplates – soms duidelijke veranderingen vertonen op een MRI.

Deze veranderingen zijn zichtbaar als kleurverschillen op de scan en ontstaan door kleine ontstekingsreacties of door aanpassing van het botweefsel aan langdurige belasting.
Ze komen het meest voor in de onderrug, bij de overgang tussen lendenwervels (L4-L5, L5-S1).

De drie types Modic-veranderingen

Radiologen onderscheiden drie soorten:

Modic type 1 – ontstekingsfase
Hierbij is er sprake van een actieve ontstekingsreactie in het sponsachtige bot direct onder de tussenwervelschijf.
Op de MRI is dit zichtbaar als lichte verkleuring (hoog signaal op T2, laag op T1).
Dit type wordt het vaakst in verband gebracht met rugpijn en instabiliteit.
Modic type 2 – vetvervanging
Na verloop van tijd vervangt vetweefsel de ontstoken cellen.
De reactie is rustiger geworden, maar het gebied blijft anders van structuur.
Dit type komt veel voor bij mensen van middelbare leeftijd en wordt meestal gezien als een genezen fase.
Modic type 3 – sclerotische fase
Hierbij is het botweefsel verdicht en stug geworden.
Het proces is dan chronisch en minder actief.
Dit type komt zelden voor en is meestal geen directe bron van pijn.

Soms zien we combinaties van type 1 en 2 in één segment. Dat wijst op een proces dat deels actief en deels genezen is.

Hoe ontstaan Modic-veranderingen?

De exacte oorzaak is nog niet volledig opgehelderd, maar er zijn meerdere factoren die bijdragen:

✅ Microbewegingen in de tussenwervelschijf
Door slijtage of kleine scheurtjes (annulaire scheuren) kan de discus minder stabiel worden.
Dat zorgt voor kleine schommelingen in de sluitplaat en prikkelt het omliggende botweefsel.

✅ Lagegraadse ontsteking (low-grade inflammation)
Kleine ontstekingsreacties kunnen ontstaan door mechanische belasting of zeldzaam door bacteriële invloeden (bijv. Cutibacterium acnes).
Deze veroorzaken irritatie in het sponsachtige bot.

✅ Afgenomen doorbloeding en zuurstoftoevoer
Met de jaren vermindert de doorbloeding van de tussenwervelschijf.
Daardoor herstelt het weefsel trager na belasting.

✅ Overbelasting of langdurig zitten
Statische houdingen, overgewicht of eenzijdige belasting vergroten de druk op de onderrug.
Hierdoor neemt de kans op microtrauma’s toe.

Kortom: Modic-veranderingen zijn meestal een reactie van het lichaam op langdurige belasting, geen plotseling letsel.

Afspraak maken

Wat betekent het voor de patiënt?

Veel mensen schrikken van de term ontsteking of degeneratie in het MRI-verslag.
Maar het is belangrijk te weten dat Modic-veranderingen niet automatisch pijn veroorzaken.

Onderzoek laat zien:

Ze komen ook voor bij mensen zonder klachten.
De relatie tussen type 1 en pijn is sterk, maar niet absoluut.
De mate van pijn hangt af van meerdere factoren, zoals spierspanning, stress, houding en activiteit.

Bij MoveWell leggen we dit uit als volgt:
De scan laat de structuur zien, niet de gevoeligheid van het systeem.
Een Modic-verandering betekent dat het weefsel zich heeft aangepast, maar dat herstel en rust het proces kunnen keren of stabiliseren.

Zijn Modic-veranderingen omkeerbaar?

In sommige gevallen wel.
Studies tonen aan dat type 1-veranderingen (de actieve fase) soms verdwijnen of overgaan in type 2 wanneer de belasting vermindert en het weefsel tot rust komt.
Beweging, goede doorbloeding en herstel van de tussenwervelschijf dragen daarbij bij.

Bij langdurige type 2 of 3 is de verandering meestal stabiel en niet meer volledig omkeerbaar, maar dat betekent niet dat iemand klachten blijft houden.
Het lichaam kan zich aanpassen en pijnvrij functioneren, ook met blijvende veranderingen.

Hoe wordt het behandeld?

Er is geen specifieke medische behandeling “voor Modic-veranderingen”.
De aanpak richt zich op het verminderen van prikkels en verbeteren van belastbaarheid.

Bij MoveWell combineren we drie pijlers:

Educatie en geruststelling
Uitleg is essentieel. Pijn betekent niet dat er schade toeneemt.
Door te begrijpen wat er in het lichaam gebeurt, neemt angst af en ontspant het systeem.
Beweging en stabiliteit
Gerichte oefentherapie verbetert de coördinatie van rug- en rompspieren.
Dat vermindert microbewegingen in de discus en verlaagt de belasting op de sluitplaat.
Core-stabiliteitstraining, gecontroleerde mobilisatie en houdingstraining staan centraal.
Circulatie en herstelbevordering
Chiropractie, fysiotherapie en decompressietherapie verbeteren de doorbloeding van het gebied.
Ook lichte aerobe training (wandelen, fietsen) helpt om het weefsel zuurstofrijk te houden.

Daarnaast letten we op leefstijlfactoren: voldoende slaap, gezonde voeding en minder langdurig zitten.

Onderzoek naar behandeling

Er is veel onderzoek gedaan naar mogelijke therapieën.

🔹 Antibiotica
Er was ooit een hypothese dat bepaalde bacteriën een rol spelen bij Modic type 1.
Een Deense studie (Albert et al., 2013) liet verbetering zien met antibiotica, maar latere onderzoeken konden dit niet consistent bevestigen.
De huidige richtlijnen adviseren geen standaard antibioticabehandeling.

🔹 Beweging en oefentherapie
Sterk bewijs toont dat actieve revalidatie, core-stabiliteit en graded activity effectief zijn bij rugpijn met Modic-veranderingen.
Beweging stimuleert doorbloeding, vermindert ontstekingsactiviteit en versterkt vertrouwen in het lichaam.

🔹 Injecties of chirurgie
Er is geen overtuigend bewijs dat operaties of injecties beter helpen dan conservatieve therapie, tenzij er sprake is van ernstige zenuwdruk.

Samenvattend: de beste aanpak is actief, stapsgewijs en gericht op herstel van vertrouwen in beweging.

Wat zegt een MRI echt?

Een MRI laat structuur zien, maar niet functie.
Veel mensen met pijn hebben een “mooie” MRI, terwijl anderen met duidelijke afwijkingen zich prima voelen.
De scan is dus één puzzelstuk van het totaalbeeld.

Belangrijk is om te weten dat:

Een Modic-verandering niet betekent dat u “artrose” heeft.
Het geen voorspeller is van onherstelbare schade.
De meeste mensen goed herstellen met de juiste begeleiding.

De interpretatie van een MRI moet altijd gebeuren in de context van het klinisch verhaal, onderzoek en het functioneren van de patiënt.

Hoe herstel eruitziet

Herstel verloopt meestal in drie fases:

Ontstekingscontrole (fase 1)
Rustige mobilisatie, educatie en vermindering van druk op de onderrug.
Doel: het weefsel tot rust brengen.
Functionele opbouw (fase 2)
Oefentherapie gericht op stabiliteit en coördinatie.
Beweging wordt geleidelijk uitgebreid.
Duurzaam herstel (fase 3)
Focus op houding, leefstijl en preventie van overbelasting.
Patiënt leert luisteren naar signalen en vertrouwen op beweging.

Bij MoveWell gebruiken we hiervoor individuele programma’s die fysiotherapie, chiropractie en oefentherapie combineren.

→ /academie/pijneducatie/

→ /academie/centrale-sensitisatie/

Wat u zelf kunt doen

Blijf bewegen binnen uw grenzen.
Vermijd langdurig zitten of stilstand.
Werk aan een goede slaaphouding en stevige matras.
Houd het gewicht stabiel.
Neem pauzes tijdens werk.
Versterk de rompspieren via rustige, gecontroleerde oefeningen.

Kleine aanpassingen kunnen op lange termijn grote invloed hebben op het herstel van de rug.

Wanneer opnieuw beeldvorming nodig is

Een nieuwe MRI is alleen zinvol bij:

duidelijke verergering van pijn of uitval,
twijfel over de diagnose,
of voorbereiding op een mogelijke operatie.

Routine-herhaling heeft zelden zin, omdat Modic-veranderingen langzaam veranderen.

Welke specialisten kunnen u met bij acute of chronische pijn helpen?

Jarco Schol

Chiropractor

Meer info

Tijn Kooren

Chiropractor

Meer info

Desiree Griesel

Chiropractor

Meer info

Sten Hofstad

Chiropractor

Meer info

Conclusie

Modic-veranderingen zijn een teken van aanpassing en herstelactiviteit in de wervelkolom, niet van onherstelbare schade.
Ze laten zien dat het lichaam reageert op belasting en dat herstel mogelijk is wanneer het systeem weer in balans komt.

De sleutel ligt in beweging, educatie en vertrouwen.
Bij MoveWell combineren we die elementen om het weefsel te kalmeren, de rug te versterken en de patiënt weer controle te geven over herstel.

Een MRI kan veel laten zien, maar de echte genezing gebeurt in beweging.

Wilt u een afspraak maken bij MoveWell Chiropractie Hilversum?

Maak een afpsraak

Bel: 0357600645